Bir varmış bir yokmuş: ressam bayan Melek Celal

1935 yılında Melek Celâl’in Mısır Apartmanı’nda açtığı sergi, dönemin günlük gazetelerinde haber olur, kişisel sergi açan ilk kadın olarak lanse edildiği gibi, “Türkiye’de resime çalışan beş kadının en muvaffakı” olduğu iddia edilir. 1920'lerden itibaren ülkenin önde gelen etkinliklerinden Güzel Sanatlar Birliği sergilerinin Bedia Hanım, Güzin Hanım, Sabiha Rüştü Hanım, Muide Esad Hanım, Sabiha Ziya Hanım gibi düzenli katılımcılarından Melek Celâl hakkında o dönem yazılanlar, bizi bir dönemin ilgi çeken bir sanatçısıyla tanıştırırken, dönemin kültür iklimine dair önemli ipuçları verir. 1930’lar, Cumhuriyet’in onuncu yılının kutlandığı, kültür devriminin devam ettiği yıllardır. Sanat haberlerinin gazetelerde modernlik kültürünün propagandası olarak geniş yer bulduğu dönemlerdir. Resim, heykel gibi yeni sanatların ve “yeni kadınlar”ın bir “ilerleme” göstergesi olarak sunulduğu bu yıllarda, Melek Celâl öncelikle kadın olarak üstlendiği aktif rol açısından ilgi çekici bir figürdür. Türkiye’nin bir dönemini ve ideallerini yansıtan bu sanatçının günümüzde tarihten silinmiş bir iz olduğunu fark etmek, ideallerle gerçeklerin her zaman örtüşmediğini gözler önüne serer.