Şili'de yeni anayasa yapma deneyimi

Şili 2019 sonbaharında yaşanan sosyal patlama sonrası bir anayasa yazma sürecine girmiştir. Bu çalışmada eylemlerin ortaya çıkmasına katkıda bulunan anayasal düzen irdelenmekte ve yeni anayasa yapım süreci mercek altına alınmaktadır. Önce darbe döneminde yazılmış anayasanın değiştirilmesi ve demokratik yeni bir anayasanın yazılması için tabandan gelen talebin tarihsel boyutu verilmektedir. Daha sonra 2019-2022 yılları arası dönemde bu talebin hayata geçirilmesi için hangi yöntemlerin izlendiği ele alınarak, anayasa yapımından sorumlu olan kurucu meclisin (Convención Constitucional) çalışma yöntemleri incelenmektedir. Şili’de devam etmekte olan anayasa yapım süreci katılımcılık, kapsayıcılık ve müzakerecilik kriterlerine göre değerlendirilerek, gözlemler paylaşılmaktadır. Sonuç yerine, anayasal taslağın içeriğinden bağımsız olarak, istikrarlı ve konsolide demokrasilerde demokratik yöntemlerle anayasa yapımı konusunda Şili’nin bir kez daha adeta bir laboratuvar işlevi gördüğü ve önemli dersler sunduğu savunulmaktadır.