Bireysel ve ilişkisel bağlamda algılanan partner duyarlığı: derleme çalışması

Official URL: http://dx.doi.org/10.31828/tpy1301996120201201m000024

Algılanan partner duyarlığı (APD) kişinin ihtiyaç duyduğu anlarda romantik partnerinin onu ne kadar anladığını, ona ne kadar değer verdiğini ve ilgi gösterdiğini değerlendirdiği bir süreçtir (Reis ve Shaver, 1988). APD’nin hem bireysel hem de yakın ilişkiler bakımından önemli sonuçları vardır. Yakın ilişkilerle ilgili birçok yapı belirli düzeylerde APD’yi kapsar. Birçok kuramsal yaklaşım (örn., bağlanma kuramı, öz-belirleme kuramı) da APD’nin kişisel ve ilişkisel süreçlerdeki önemine vurgu yapmaktadır. Bu nedenle APD ile ilgili çalışmalar özellikle son on yılda artan bir ivmeyle ön plana çıkmıştır. Bu yazıda APD’nin romantik ilişki yazınındaki yerini inceleyen mevcut çalışmalar derlenmiştir. Bu kapsamda, önce APD’nin psikolojik ve fiziksel esenlik, benlik düzenleme süreçleri ve ilişkisel işleyiş üzerindeki olumlu katkılarını saptayan çok sayıda çalışmanın bulguları özetlenmiştir. Sonra, APD’nin olası yordayıcıları ve romantik ilişkilerdeki rolünü açıklayan güncel modelleri sunulmuştur. Son olarak, bulguların kritik doğurgularına ilişkin değerlendirmelere ve gelecek çalışmalara yönelik bazı önerilere yer verilmiştir.