Otofaji ve kanser (Autophagy and cancer)

Official URL: http://www.kisayolyayincilik.com/akademik-kitaplar-12/kanser-molekuler-biyolojisi-299

Otofaji, mayadan insana kadar olan tüm ökaryotik hücrelerde korunmuş olan temel bir hücresel stres yanıtıdır. Hücre içerisinde, uzun ömürlü proteinlerin, yanlış katlanmış ya da birikim oluşturmuş proteinlerin ve hasara uğramış mitokondri gibi organellerin sindirilerek geri döndürülmesini ve kalite kontrolünü sağlar. Otofaji bazal düzeyde geri çevirim işlevinin yanı sıra, stres koşullarında hücrenin yaşamını devam ettirmesini sağlayacak temel yapıtaşlarının üretilmesi amacıyla da aktive olur.1, 2 Bu nedenle otofaji genel olarak stres koşullarına uyum sağlama ve bir hayatta kalma aracı olarak görülmektedir.3 Fakat bazı koşullarda otofaji, dolaylı olarak apoptoz yolakları ile etkileşime girerek veya doğrudan otofajik hücre ölümü adlı nekroz türünde rol oynayarak hücre ölümüne yol açabilmektedir.4-8 Hücre içerisinde denge sağlama işlevinden ötürü, otofajide görülecek en ufak anormallik, sinir dejenerasyonu hastalıkları, lizozomal depolama hastalıkları, enfeksiyonlar, metabolik hastalıklar, iskemi/ reperfüzyon hasarı gibi birçok hastalığa neden olmakta ya da bu hastalıkların gidişatını kötüleştirmektedir.9 Kanserde otofaji anormallikleri görülen hastalıklardan bir tanesidir. Literatürde otofajinin kanserdeki rolü incelendiği 7000’den fazla bilimsel çalışma görülmektedir. Bu çalışmalarda, otofajinin kanserin oluşumundaki, gelişimindeki rolü, iskemi direnci gelişimindeki katkısı, kanser hücrelerindeki metabolik değişikliklere katkısı, anjiyogenez, metastaz ve tümör uyku hali durumlarına etkileri incelenmiştir.10-12 Ayrıca, otofajinin kemoterapi yanıtlarına etkileri de analiz edilmiştir.13 Bu bölümde öncelikle otofajinin genel ve düzenleyici mekanizmaları, daha sonra da otofajinin kanser oluşumundaki ve kanser terapisindeki rolü anlatılacaktır.